Sprzedaż nieruchomości a PIT – korzystna linia orzecznicza NSA

Istota sporu dotyczy kwestii, czy na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zm.- zwanej dalej: “u.p.d.o.f.”) przysługuje Podatnikowi zwolnienie z opodatkowania dochodu (PIT) uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości w związku z wydatkowaniem przychodu w terminie dwóch lat od daty jego uzyskania w ramach umowy deweloperskiej na nabycie nowego lokalu na własne cele mieszkaniowe, w sytuacji gdy nabycie własności lokalu od dewelopera nastąpiło po upływie wskazanych dwóch lat (licząc od końca roku, w którym dokonano sprzedaży).

Zasadą jest, iż sprzedaż nieruchomości lub praw do nich (spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkaniowego lub użytkowego, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, jak i prawa użytkowania wieczystego gruntu) pozostaje opodatkowana według stawki 19% od uzyskanego dochodu.

Podatnik, który po okresie dwóch lat nie poniesie wydatków mieszkaniowych, traci prawo do zwolnienia podatkowego. W efekcie musi on dokonać korekty złożonego PIT-39 w zakresie w jakim nie udokumentował on wydatków.

Pamiętać należy, iż zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) u.p.d.o.f., jest zwolnieniem z mocy prawa (“wolne od podatku dochodowego są”) i przysługuje podatnikowi bez decyzyjnej ingerencji organów podatkowych, jeżeli spełni on określone przepisami warunki. Warunkami tymi są (…):
1. wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe i
2. dokonanie tej czynności przed upływem terminu dwuletniego.
Spełnienie tych warunków łącznie powoduje nabycie i zrealizowanie zwolnienia podatkowego.

Aktualnie ukształtowała się jednolita linia orzecznicza NSA (kładąca nacisk na wyniki wykładni celowościowej), iż nabycie (tj. przeniesienie własności nieruchomości – podpisnie umowy sprzedaży z developerem) nawet jak nastąpiło po upływie 2 lat o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f. daje prawo do zwolnienia z PIT.

Tak Naczelny Sąd Administracyjny m.in. w wyrokach z dnia: 9 stycznia 2018 r., sygn. akt II FSK 3389/15; 7 lutego 2018 r., sygn. akt II FSK 3510/17; 16 grudnia 2018 r., sygn. akt II FSK 413/16; 8 listopada 2018 r., sygn. akt II FSK 3163/16